Uchwała w sprawie przyjęcia dokumentu „Odzyskać kontrolę. Zapewnić bezpieczeństwo. Kompleksowa i odpowiedzialna strategia migracyjna Polski na lata 2025-2030”

Strategia opisuje sposoby odzyskania przez nasz kraj kontroli nad procesami migracyjnymi. W centrum tej polityki jest dbałość o bezpieczeństwo Polski. Rząd dąży do zatrzymania nielegalnej imigracji na wschodniej granicy. W przypadku zagrożenia destabilizacji państwa przez napływ imigrantów, możliwe powinno być czasowe i terytorialne zawieszanie prawa do przyjmowania wniosków o azyl. Odpowiednie ustawy uwzględniać powinny mechanizm kontroli parlamentarnej, grupy wrażliwe oraz doświadczenia innych państw.

Nasz kraj w bardzo krótkim czasie zmienił swój status z państwa emigracyjnego w imigracyjne. Obecnie w Polsce z zamiarem długoterminowego pobytu przebywa ok. 2,5 mln cudzoziemców. Jednocześnie, od 2016 roku Polska nie posiada kompleksowej strategii migracyjnej. Istnienie strategicznego dokumentu w tej kwestii jest niezbędne, by podejmować odpowiedzialne i spójne działania, uwzględniające przede wszystkim bezpieczeństwo naszego kraju.

Polska nie może pozwolić, aby pod pretekstem składania wniosków azylowych, naszą wschodnią granicę przekraczały zorganizowane i kontrolowane przez Rosję i Białoruś grupy nielegalnych imigrantów.

Najważniejsze założenia strategii

• Priorytetem w kwestii migracji będzie bezpieczeństwo państwa.
  • Migracja ma być szczegółowo regulowana i pozostawać pod kontrolą, w zakresie celu przyjazdu, skali napływu oraz państw pochodzenia cudzoziemców.
• Strategia przewiduje następujące obszary interwencji państwa w kwestii migracji.
  • Dostęp do terytorium
    • Strategia migracyjna opisuje transparentną politykę wizową.
    • Ważne jest stworzenie systemu opartego na selektywnym podejściu do polityki migracyjnej. Oznacza to szczegółowe regulowanie zasad wjazdu i pobytu cudzoziemców, także w celach ekonomicznych czy edukacyjnych.
    • Autonomia decyzji konsularnych zostanie dodatkowo wzmocniona.
  • Dostęp do ochrony krajowej i międzynarodowej
    • Strategia zawiera kierunkową propozycję zmiany procedur, tak aby nie mogły być one wykorzystywane w działaniach hybrydowych, a jednocześnie uwzględniały humanitarny wymiar sytuacji na polskich granicach.
    • W dokumencie wskazano także na potrzebę zmiany podejścia dotyczącego prawa do azylu na poziomie unijnym i międzynarodowym oraz dostosowania go do obecnej sytuacji migracyjnej, z uwzględnieniem kwestii bezpieczeństwa.
    • W przypadku zagrożenia destabilizacji państwa przez napływ imigrantów, możliwe powinno być czasowe i terytorialne zawieszanie prawa do przyjmowania wniosków o azyl. Odpowiednie ustawy uwzględniać powinny mechanizm kontroli parlamentarnej, grupy wrażliwe oraz doświadczenia innych państw.
  • Warunki dostępu do rynku pracy
    • Dokument proponuje kryteria dostępu cudzoziemców do rynku pracy, tak aby uzupełniali oni niedobory w zawodach deficytowych, a jednocześnie nie kreowali potencjalnych nowych wyzwań dla stabilnej sytuacji zatrudnieniowej w Polsce.
    • Strategia wskazuje także korzyści i zagrożenia związane z napływem cudzoziemskich pracowników do Polski. Jednym z ryzyk jest składanie wniosków o wydanie dokumentów legalizujących pracę tylko dla pozoru, celem ułatwienia wjazdu do Polski i strefy Schengen.
    • Dokument porusza również kwestię zasad prowadzenia działalności gospodarczej przez cudzoziemców.
  • Migracje edukacyjne
    • Strategia migracyjna przewiduje zasady dostępu cudzoziemców do polskiego systemu szkolnictwa wyższego oraz policealnego.
    • Dostęp ten nie może być wykorzystywany wyłącznie dla łatwego uzyskania możliwości legalnego wjazdu i pobytu. Jednocześnie szkoły wyższe będą mogły prowadzić transparentny proces tzw. umiędzynarodowienia.
  • Integracja
    • Opisane zostały pierwszy raz założenia włączania i integracji imigrantów z polskim społeczeństwem.
    • Proces integracji nie może wpływać negatywnie na spójność społeczną w Polsce, a jednocześnie ma pozwolić wykorzystywać potencjał imigrantów.
    • Kluczowa w tej kwestii jest akceptacja przez cudzoziemców norm i zasad obowiązujących w polskim społeczeństwie.
  • Obywatelstwo i repatriacja
    • Strategia opisuje politykę państwa dotyczącą nabywania obywatelstwa polskiego przez cudzoziemców oraz repatriacji osób polskiego pochodzenia.
    • Dokument odnosi się także do instrumentu polityki migracyjnej, jakim jest "Karta Polaka".
  • Diaspora polska
    • Wskazane zostały zasady polityki polonijnej, w tym dotyczące utrzymywania kontaktów z diasporą. Chodzi także o współpracę pomiędzy instytucjami państwa a podmiotami reprezentującymi Polonię oraz Polki i Polaków za granicą.
    • Rząd będzie również wspierać powrót polskich migrantów do kraju.

• Efektem wdrożenia Strategii migracyjnej będzie stworzenie przejrzystych i bezpiecznych zasad imigracji do Polski, kontrolowanej przez instytucje państwowe.

Uchwała został przyjęta ze zdaniem odrębnym Wiceprezesa Rady Ministrów Krzysztofa Gawkowskiego, Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Agnieszki Dziemianowicz-Bąk, Minister do spraw Równości Katarzyny Kotuli i Ministra Nauki Dariusza Wieczorka.