Bestaande gedragstherapie vermindert zelfmoordgedachten en -pogingen bij autisme

Delen

18 december 2024

Onderzoek van psychotherapeut Anne Huntjens toont aan dat Dialectische Gedragstherapie (DGT) een effectieve en veilige behandeling is voor mensen met autisme en chronische suïcidaliteit.

Mensen met autisme hebben een verhoogd risico op suïcidaliteit, maar er was tot nu toe weinig bekend over effectieve behandelingen voor deze groep. "Dit gebrek aan kennis leidde tot onzekerheid bij behandelteams, maatschappelijke onrust en hoge kosten door frequente ziekenhuisopnames en ontoereikende behandelingen", legt Anne Huntjens uit. Huntjens is werkzaam als psychotherapeut en voor haar promotieonderzoek aan de Vrije Universiteit Amsterdam wilde ze uitzoeken wat een effectieve behandeling kan zijn voor mensen met autisme en chronische suïcidaliteit.

Dialectische Gedragstherapie (DGT) is een bewezen behandelprogramma voor chronische suïcidaliteit, dat zich richt op het verbeteren van emotieregulatie, impulscontrole en sociale vaardigheden. Deze elementen vormen vaak een uitdaging voor mensen met autisme. Hoewel de effectiviteit van DGT al uitgebreid is onderzocht bij andere psychiatrische aandoeningen, ontbrak tot nu toe wetenschappelijk bewijs voor het succes van deze methode bij mensen met autisme.

Uitvoering en resultaten

In een grootschalig onderzoek onder 123 volwassenen met autisme en chronische suïcidaliteit, uitgevoerd in zes gespecialiseerde GGZ-instellingen in Nederland, vergeleek Huntjens de effectiviteit van DGT met de gebruikelijke behandeling. Van de deelnemers ontvingen 63 mensen DGT, terwijl 60 mensen reguliere zorg kregen. De effectiviteit van de behandelingen werd op drie momenten gemeten: aan het begin van de therapie, direct na afloop en zes maanden na de behandeling.

"DGT-behandeling richt zich meer dan reguliere behandeling op de specifieke problemen van individuen binnen hun persoonlijke omstandigheden," vertelt Huntjens. "Hierbij wordt minder nadruk gelegd op diagnostische labels als uitgangspunt voor de behandeling."

De resultaten waren veelbelovend. Deelnemers die DGT volgden, vertoonden significant minder zelfmoordgedachten, minder pogingen tot zelfdoding en minder depressieve klachten dan de controlegroep. Ook hun persoonlijke en sociale functioneren, emotieregulatie en kwaliteit van leven verbeterden. "Zelfs na een jaar bleven deze positieve effecten zichtbaar," aldus Huntjens. Bovendien bleek DGT kosteneffectief, was het uitvalpercentage laag en gaven zowel deelnemers als therapeuten positieve feedback.

Dankzij dit onderzoek is er nu wetenschappelijke onderbouwing dat DGT effectief en veilig is voor mensen met autisme en suïcidaliteit. Dit opent de deur naar bredere implementatie van deze behandelvorm binnen de geestelijke gezondheidszorg. Huntjens: "Door specifieke behandelprotocollen te ontwikkelen en deze kennis te verspreiden, kunnen we niet alleen betere gezondheidsuitkomsten bereiken, maar ook therapeuten en de samenleving ondersteunen in het effectief aanpakken van suïcidaliteit bij mensen met autisme."