Katholieke Universiteit Leuven vzw

09/27/2024 | News release | Archived content

KU Leuven zet traumazorg voor vluchtelingen in de kijker tijdens pausbezoek

KU Leuven grijpt het bezoek van Paus Franciscus aan om het gesprek aan te gaan over actuele globale uitdagingen. De universiteit kiest daarbij om de positie van de vluchtelingen in de samenleving centraal te stellen. Op die manier wil zij het maatschappelijke debat aanwakkeren en tegelijkertijd het onderzoek naar transculturele traumazorg en de eigen zorgverlening in de kijker zetten.

Het bezoek van Paus Franciscus biedt universiteit en kerk de kans om elkaar te inspireren in hun zorg voor de meest kwetsbaren in de samenleving. De zorg voor en positie van vluchtelingen krijgt tijdens het bezoek aan KU Leuven bijzondere aandacht. Zo wordt er tijdens de academische ceremonie een film getoond waarin twee KU Leuven-studenten getuigen over hoe zij hun land ontvlucht zijn en over de mensenrechtenschendingen die zij gezien en ervaren hebben. Na de ceremonie vindt er bovendien een ontmoeting plaats tussen de paus en personen met een vluchtverleden.

De ontmoeting komt er enigszins symbolisch na een periode van twintig jaar waarin KU Leuven een expertisenetwerk rond transculturele traumazorg heeft uitgebouwd. Met gebundelde krachten komen de Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, en het Universitair Psychiatrisch Centrum tegemoet aan de nood aan gespecialiseerde geestelijke gezondheidszorg en maatschappelijke inbedding voor vluchtelingen. Dat heeft geleid tot een innovatief, wetenschappelijk onderbouwd zorgaanbod op meerdere niveaus: van laagdrempelige zorg in scholen en culturele gemeenschappen tot gespecialiseerde psychiatrische dagbehandeling.

Psychotherapeut Lucia De Haene leidt binnen dit netwerk twee teams voor traumahulpverlening bij vluchtelingen. "Personen met een vluchtverleden vormen een erg kwetsbare doelgroep voor de ontwikkeling van psychische en psychiatrische problemen. Niet alleen het oorlogsgeweld, maar ook de traumatische ervaringen onderweg en de isolatie of uitsluiting in onze samenleving laten sporen na. Om het herstel van veiligheid en vertrouwensrelaties mogelijk te maken hebben ze nood aan maatschappelijke ondersteuning en toegankelijke zorg. Die brug maken we met ons expertisenetwerk."

Recent ontwikkelde het expertisenetwerk met steun van de universiteit een groepsaanbod voor studenten, wetenschappers en personeelsleden die hun land ontvlucht zijn. Ze werken samen rond hun omgaan met de gevolgen van collectief geweld en rond hun verbinding aan culturele identiteit en gemeenschap als bron van steun.

Opstap

Sinds enkele jaren is er onder de naam Paso (Esperanto voor 'opstap') een gespecialiseerd programma uitgewerkt voor minderjarige vluchtelingen. Paso biedt, onder supervisie van professor De Haene en kinder- en jeugdpsychiater Jakob Versteele, een traumatherapeutische dagbehandeling aan tien gevluchte jongeren (12-18 jaar). Daarnaast is het mogelijk om 's avonds en tijdens het weekend te verblijven in een leefgroep. Om tegemoet te komen aan de complexe zorgnoden is een multidisciplinaire aanpak nodig, met onder meer klinisch therapeuten, psychiatrisch verpleegkundigen, sociaal werkers, non-verbale therapeuten en een intercultureel bemiddelaar.

"In Paso vinden jonge vluchtelingen een stabiele omgeving, die hen helpt om veiligheid te hervinden en met de veelvuldige traumatische ervaringen om te gaan", duidt professor De Haene. "Het trauma zal hen blijven tekenen, maar we kunnen er wel voor zorgen dat het niet meer zo'n overspoelend effect heeft en dat deze jongeren vernieuwde energie vinden om aan hun toekomst te bouwen. Dat maakt Paso zonder meer uniek. De ontmoeting met de paus is een mooie blijk van erkenning voor ons team, maar in de eerste plaats voor de veerkracht van deze jongeren."

Het bezoek van Paus Franciscus in beeld

Bregt Van Hoeyveld, Foto's: © KU Leuven - Geert Vanden Wijngaert