Grootte bosbrand kan opwarming van het land beïnvloeden

Delen

26 september 2024

De toenemende frequentie en hevigheid van bosbranden kan de opwarming van het landoppervlak vergroten. Dat blijkt uit een analyse in Nature, mede geschreven door ecoloog Sebastiaan Luyssaert. De bevindingen zijn gebaseerd op meer dan een decennium aan satellietgegevens.

Bosbranden zijn frequenter en heviger geworden. In sommige gebieden, zoals het westen van de VS en het oosten van Spanje, zijn ze de afgelopen decennia in omvang verdubbeld of verdrievoudigd. Grotere bosbranden zorgen doorgaans voor een groter verlies van vegetatie. Maar de klimaateffecten van deze toename van gebieden die worden blootgesteld aan bosbranden zijn nog niet vastgesteld.

Decennium aan satellietgegevens
Een team van onderzoekers, waaronder Chao Yue (Northwest A&F University Xianyang) en Sebastiaan Luyssaert (Vrije Universiteit Amsterdam), analyseerde satellietgegevens van bosbrandgebeurtenissen van 2003 tot 2016 in noordelijke gematigde en boreale bossen (40° N-70° N). Ze vonden een wijdverbreid opwarmingseffect een jaar nadat er branden plaatsvonden. Dat is consistent met eerder onderzoek. Maar ze berekenden via een wiskundig model ook dat de grootte van de brand de opwarming van het oppervlak in Noord-Amerika en oostelijk boreaal Azië versterkte.

De analyse toonde aan dat de evapotranspiratie (waterafgifte door bodem en vegetatie aan de atmosfeer) en de oppervlaktereflectiviteit een jaar na een brand afnamen. Bij grotere branden was de afname groter. Dat betekent dat het oppervlak opwarmde door minder water vrij te geven en meer inkomende straling te absorberen dan voorgaande jaren.

Loofbomen als oplossing
Het versterkte opwarmingseffect op het oppervlak werd niet waargenomen in westelijk, centraal en zuidoostelijk Siberië en Oost-Europa. Daar staan gemengde bossen en bossen die voornamelijk bestaan uit bladverliezende loofbomen.

De auteurs merken op dat deze bomen kunnen helpen de kwetsbaarheid voor brand te verminderen en dat in toekomstige strategieën voor brandbeperking het aantal loofbomen in bossen kan worden verhoogd, om zo de opwarming van het oppervlak na een brand te beperken. Er is echter meer onderzoek nodig om te beoordelen hoe loofbomen kunnen helpen de opwarming van het oppervlak in Euraziatische bossen te onderdrukken.

Het artikel, 'Forest fire size amplifies postfire land surface warming', is te lezen via Nature.